Yeşil Mimari-Etkin Enerji & Su Kullanımı

ETKİN ENERJİ

Yeşil mimaride enerji konusu 2 biçimde ele alınır; birincisi binaların ihtiyaç duyduğu enerjiyi azaltarak, ikincisi ise temiz enerji çeşitlerini kullanarak. Böylelikle hem binaların enerji performansı artar hem de enerji üretimindeki sera gazı salınımı azalır.

1-) Enerji Performansı
Bir yapının enerji performansı onun tasarımına bağlıdır. Kütlesi, yönelimi, yapım teknikleri, kullanılan malzemeler, mekanik ve elektrik sistemleri, vb. unsurların tamamı binanın enerji kullanımını etkiler. Dolayısıyla enerji etkin bir yapı ortaya koymak için entegre tasarım yaklaşımıyla başlamak ve süreci ilerletmek gerekmektedir.
2-) Enerji tüketiminin yönetimi
Enerji tüketimine yönelik yapılan ölçüm ve değerlendirme enerji yönetimini destekler ve ilave yapılabilecek tasarruf imkanları tespit etmeye yardımcı olur.
3-) Soğutucu gazların kontrolü
Soğutucu cihazlardan salınan “kloroflorokarbon (KFK)” adlı kimyasallar ozon tabakasına önemli derecede zarar vermekte ve iklim değişikliğine sebep olmaktadır. Bina müştemilatını oluşturan bu cihazlarda KFK bazlı soğutucu gazların kullanımını yasaklamak veya kısıtlamak gereklidir.
4-) Yenilenebilir enerji kullanmak
Güneş, rüzgâr, biyokütle gibi yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerji çevre kirliliğini azaltmakta, iklim değişikliğine ve insan sağlığının bozulmasına sebep olabilecek nedenlerin önüne geçmektedir.
Yenilenebilir enerji yapı ile entegre tasarlanabilir veya yenilenebilir enerji satın alınarak kullanılabilir. Ülkemizde binalarda yaygın olarak güneş enerjisi kullanılmaktadır, çatı yüzeyleri fotovoltaik panel ile kaplanarak elektrik üretilmektedir. Ancak rüzgâr, biyokütle, jeotermal gibi farklı kaynaklardan da enerji elde edilebilir.

SU KULLANIMI

Suyu verimli kullanımı konusunda başlarken “su tüketimine neler sebep olur?” sorusunu cevaplamak gerekir. Konut, hastane, laboratuvar, fabrika gibi farklı işlevlere sahip yapıların ihtiyaçları ve tüketimi farklı olacaktır. Su tüketimine en fazla ne sebep oluyorsa, verimlilik konusunda da ona odaklanılabilir.

1-) Su tüketiminin yönetimi
Farklılaşan işlevler doğrultusunda ihtiyaçlar ve mevcut tüketim miktarı ölçülerek su tüketiminin azaltılması için tedbirler alınabilir. Mesela, gelişmiş bir laboratuvar binasında soğutma için kullanılan mekânik sistemler önemli ölçüde su tüketiyor olabilir. Ölçme ve değerlendirme sonucu su tüketimi uzun vadede kontrol edilebilir.

2-) Bina dışı su tüketimi
Mimar veya bina kullanıcısı olun, çevre sulamanın su tüketiminde önemli bir etken olduğunu bilmelisiniz. Örneğin güney bir bölgede yemyeşil çimlerle kaplı bir bahçe yapmak suyu bilinçsizce tüketmek demektir. Peyzajda yer alacak bitki ve ağaçların bölgenin iklim koşullarına uygun ve çok suya ihtiyaç duymayan türlerden seçilmesi gerekmektedir. Toplanan yağmur suyunu veya geri dönüştürülmüş su kullanmak, damla sulama gibi sistemler tercih etmek diğer yapılabilecekler arasındadır.
3-) Bina içi su tüketimi
Binalarda gri su; yani duş, küvet, lavabodan toplanan su arıtılarak yeniden kullanılabilir ve içme suyu tüketimini azaltabilir. Ayrıca armatür, tesisat elemanları ve cihazlar verimli tip seçilerek önemli farklar yaratılabilir.