CEPHELERDE RENK KULLANIMI

“Mimarlık çok tehlikeli bir iştir. Bir yazar kötü bir kitap yazarsa, insanlar onu okumaz. Ama kötü bir mimariyle, bir yere yüzyıl boyunca çirkinliği empoze etmiş olursunuz.” der ünlü mimar Renzo Piano.

Gerçekten de doğrudur; cepheler yapıların yüzünü, yapılar ise kentlerin kimliğini oluşturur.

Elbette ki yapı tasarımı bir bütün olarak ele alınmalıdır, cephe yalnızca bir yüzey motifinden çok daha fazlasıdır. Cephe, yapı ile dış ortam arasında bir geçiş katmanıdır. Estetik, işlev ve çevre ilişkileri bakımından cephenin karşılaması gereken birçok sorumluluğu bulunmaktadır. Ancak bu yazımızda cephelerde renk kullanımını inceleyeceğiz.

Mimarlar cephede bir kompozisyon oluştururken renkleri farklı yaklaşımlarla kullanabilmektedir. Tasarıma yön veren fiziksel çevresel faktörler olabilmekte veya renkler tamamıyla estetik amaçlı ve yoruma dayalı kullanılabilmektedir.

İKLİM

Renk, yapının yer alacağı konumdaki iklimsel etkenlere bağlı kullanılabilir. Beyaz renk yansıtıcıdır ve bu özellik bina yüzeyinde ısı birikmesine engel olmaktadır. Dolayısıyla Güney bölgelerde yoğunluklu olarak beyaza boyalı yapıların olduğu görülecektir. Bodrum’da bu uygulama belediyenin kararıyla zorunlu hale gelmiştir.

YEREL MALZEME

Geleneksel mimaride görüldüğü üzere, yerel malzemenin cephede kullanımı oldukça yaygındır. Bu seçim hem çevresel hem ekonomik birçok avantaj oluştururken süreç içinde yöreye özgün bir kimlik de kazandırmıştır.

ESTETİK AMAÇLI VE YORUMA DAYALI KULLANIM

Belki de tasarımda en büyük etken tasarımcı faktörüdür. Mimarın vizyonu ve yaratıcılığı doğrultusunda renk tamamıyla estetik amaçlı ve yoruma dayalı kullanılabilmektedir. Ancak bu yorumların çoğu renk teorisi ve renk uyumuna dayanmaktadır. Gelişen teknoloji ve artan malzeme çeşitliliği tasarımcılara büyük imkanlar sağlamış, tasarım özgürlüğü artmıştır. Böylelikle, zaman içinde farklı tasarımlar yapı yüzlerine yansımıştır. 

Gaudi biçim ve renkleri farklı bir şekilde kullanmıştır. Organik formlar, oval pencereler, renkli cam ve seramikler ön plana çıkmaktadır.

Renzo Piano, Paris’teki Pompidou Kültür Merkezi tasarımında farklı işlevlere ait mimari ve strüktürel elemanlar için farklı renkler kullanmıştır.

Strüktür elemanları zaman içinde narinleşmiş, çağdaş mimari dönemiyle birlikte cephelerde sadelik ve şeffaflık ön plana çıkmıştır.

Örmeci Mimarlık olarak hazırladığımız Ankara-Çiğdem çocuk bakımevi projesinde renk teorisindeki neredeyse tüm tonları kullanarak dinamik bir cephe elde etmeyi ve çocuklar için binayı daha eğlenceli kılmayı amaçladık.